Καλός μουσουλμάνος, κακός μουσουλμάνος, – Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο ψυχρός πόλεμος και τα αίτια της τρομοκρατίας

Μόλις ολοκληρώθηκε ένας αιώνας βίας, ο οποίος ενδεχομένως θα μπορούσε να χαρακτηριστεί πιο βίαιος από οποιονδήποτε άλλον στην καταγεγραμμένη ιστορία: παγκόσμιοι πόλεμοι και αποικιοκρατία, εμφύλιοι πόλεμοι, επαναστάσεις και αντεπαναστάσεις. Παρότι η έκταση της βίας έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να μας προκαλεί έκπληξη.

Η σύγχρονη πολιτική ευαισθησία αντιμετωπίζει τις περισσότερες μορφές πολιτικής βίας ως αναγκαίες για την ιστορική εξέλιξη. Από τον καιρό της Γαλλικής Επανάστασης, η βία θεωρούνταν ως η «μαμή» της ιστορίας. Η Γαλλική Επανάσταση μας έδωσε τρομοκρατία, αλλά και στρατό πολιτών. Το πραγματικό μυστικό των εντυπωσιακών στρατιωτικών επιτυχιών του Ναπολέοντα ήταν ότι ο στρατός του δεν αποτελούνταν από μισθοφόρους αλλά από πατριώτες, οι οποίοι σκότωναν για κάποια αιτία, εμπνευσμένοι όμως από πατριωτικά αισθήματα –αυτό που ουσιαστικά αναγνωρίζουμε ως πολιτική θρησκεία του εθνικισμού. Με αφορμή την Γαλλική Επανάσταση, ο Χέγκελ έγραψε ότι ο άνθρωπος είναι πρόθυμος να πεθάνει για κάτι το οποίο αναγνωρίζει ως αξία ανώτερη ακόμα και από την ίδια τη ζωή. Ίσως ο Χέγκελ θα έπρεπε να είχε προσθέσει και το εξής: ότι ο άνθρωπος είναι επίσης πρόθυμος να σκοτώσει για μια τέτοια αιτία. Αυτό θεωρώ ότι ισχύει περισσότερο για τις μέρες μας παρά για το παρελθόν.

Η σύγχρονη ευαισθησία δεν φαίνεται να αντιμετωπίζει με φρίκη την επέκταση της βίας. Οι παγκόσμιοι πόλεμοι αποτελούν τρανή απόδειξη για κάτι τέτοιο. Αυτό που τροφοδοτεί με φρίκη τη σύγχρονη ευαισθησία μας είναι η βία εκείνη που φαίνεται άσκοπη και δεν δικαιολογείται από την πρόοδο. […]
ΜΑΧΜΟΥΝΤ ΜΑΜΝΤΑΝΙ – Απόσπασμα από την εισαγωγή

Μέσα στον πατριωτικό ζήλο που κατέλαβε τις Ηνωμένες Πολιτείες μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου υπήρξαν και κάποιες φωνές που υποστήριξαν ότι η Αμερική είχε προκαλέσει τη μοίρα της. Ότι δεν μπορούμε να διαχωρίζουμε τους μουσουλμάνους σε καλούς (με δυτικούς τρόπους και απόψεις, υποστηρικτές της Αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής) και κακούς (τρομοκράτες), ότι η τρομοκρατία δεν είναι θέμα πολιτισμού, αλλά πολιτικής.

Ο διακεκριμένος πολιτικός επιστήμονας και ανθρωπολόγος Μαχμούντ Μαμντάνι σ’ αυτό το προκλητικό και σημαντικό βιβλίο του, χρησιμοποιεί την εμπειρία του και τη διορατικότητά του για να απαντήσει στο ερώτημα που πολλοί Αμερικανοί θέτουν μετά την 11η Σεπτεμβρίου: Πώς συνέβη αυτό;

€20.14

Εξαντλημένο