Μακρύ σαββατοκύριακο στο Λονγκ Άιλαντ

Το αφήγημα “Μακρύ Σαββατοκύριακο στο Λονγκ Άιλαντ” είναι ένα αυτοβιογραφικό κείμενο του Ελβετού συγγραφέα Μαξ Φρις (γνωστού, μεταξύ άλλων, από το μυθιστόρημα Homo Faber και από το θεατρικό έργο Ο κύριος Μπίντερμαν και οι εμπρηστές), που γράφτηκε με αφορμή τη σύντομη ερωτική ιστορία του με μια νεαρή Αμερικανίδα. Ο γερμανικός τίτλος του βιβλίου (Μόντοκ) αναφέρεται στο ανατολικότερο άκρο του Λονγκ Άιλαντ, στην πολιτεία της Νέας Υόρκης, ένα ανεμοδαρμένο, όσο και ήμερο ωκεάνιο τοπίο. Καθώς ο χρόνος κυλάει αργά στο Μόντοκ, ξετυλίγεται η ζωή του συγγραφέα: οι δύσκολες μέρες της νιότης, η αρχιτεκτονική, η στροφή στο γράψιμο, η φευγαλέα ευτυχία, το χρήμα, η φήμη, ο έρωτας, οι τύψεις για τη «ζωή του ως άνδρα». Η βασανιστική σκέψη πως «οι περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν στα είκοσι πέντε αλλά τους θάβουν στα εβδομήντα πέντε»˙ ο φόβος της αποτυχίας και του θανάτου. Ο Μαξ Φρις κρατάει με τέχνη τα μυστικά του: διηγείται τα γεγονότα με αποσπασματικό τρόπο˙ τα πρόσωπα εναλλάσσονται μαζί με τον παρελθόντα και τον ενεστώτα χρόνο˙ το κείμενο δίνει την εντύπωση του προφορικού λόγου. Αν το Μακρύ Σαββατοκύριακο στο Λονγκ Άιλαντ δεν ήταν ένα παιχνίδι βιογραφίας, θα ήταν ένα nouveau roman, ένα «νέο μυθιστόρημα» από κείνα που γράφονταν στη Γαλλία στη δεκαετία του ’60 και που τώρα δεν τα διαβάζει πια κανείς. Όμως εδώ, μέσα από τις γραμμές, αποκαλύπτεται η αγωνία, η παιδικότητα, η σοφία και η απερισκεψία ενός αληθινού ανθρώπου που, αν και απολαμβάνει – με τον τρόπο του – τη φήμη και το χρήμα, δεν παύει να βλέπει τον εαυτό του σαν μια «αδέξια αρσενική φώκια». Ο τόπος είναι ένα ακρωτήρι στον Ατλαντικό˙ η γλώσσα είναι η γερμανική – με παρεμβολές στα αγγλικά, καθώς ο συγγραφέας περνάει αυτές τις λίγες μέρες μέσα σε μια διασκεδαστική διγλωσσία – ο χρόνος είναι η άνοιξη του 1974: μια εποχή όπου οι Ευρωπαίοι ανακαλύπτουν την Αμερική˙ προβάλλεται το Η Αλίκη στις πόλεις του Βιμ Βέντερς˙ δυο χρόνια νωρίτερα έχει εκδοθεί το Σύντομο γράμμα για έναν μακρύ αποχαιρετισμό του Πέτερ Χάντκε. Ο Μαξ Φρις είναι εξήντα τριών ετών: με αφορμή τη συνάντησή του με την Άλις Λοκ-Κάρεϋ (που αναφέρεται εδώ ως «Λυν»), κάνει τον απολογισμό˙ ναι, υπήρξε «τέρας»˙ ναι, έζησε τη ζωή του όπως τη ζουν οι άνδρες˙ δηλαδή, σε βάρος των γυναικών˙ οι άνδρες είναι διαφορετικοί από τις γυναίκες: είναι «ανεπαρκείς» και «υστερικοί». Βάζει ερωτήματα στον εαυτό του – για τη φιλία, για τη ζήλια (εξ αιτίας της οποίας, κατά καιρούς, έχει φτάσει σε παροξυσμό, σε «παραλήρημα»), το γάμο, την απιστία˙ για το τι σημαίνει να είσαι συγγραφέας μέσα στον κόσμο – και προσπαθεί να δώσει απαντήσεις: στο μεταξύ, μπροστά του απλώνεται η αμμουδερή παραλία του Λονγκ Άιλαντ˙ ο ωκεανός˙ κι αργότερα, η Πέμπτη λεωφόρος, το Μανχάταν. Στην πραγματικότητα, μπροστά του απλώνονται τα γηρατειά και ο θάνατος, ενώ πίσω του η ζωή μοιάζει να εκρήγνυται από τα διαδοχικά γεγονότα: το Μακρύ Σαββατοκύριακο στο Λονγκ Άιλαντ είναι ένα μακρύ σημείωμα που απευθύνεται σε όλους όσους γνώρισε, αγάπησε ή περιφρόνησε ο συγγραφέας˙ επίσης, είναι ένα σχόλιο πάνω σε μια μεγάλη συγγραφική επιτυχία, αλλά και στην αναπόφευκτη ανημπόρια απέναντι στο χρόνο. «Κάθε άνθρωπος» γράφει ο Μαξ Φρις, «εφευρίσκει μια ιστορία που, αργότερα, συχνά με φοβερές θυσίες, πιστεύει πως είναι η ζωή του»: κομμάτι αυτής της επινοημένης ιστορίας είναι το “Μακρύ Σαββατοκύριακο στο Λονγκ Άιλαντ”.

14.84

Εξαντλημένο

0044 216 960-8309-40-9